آیا کودکان 2-5 سال نیز می توانند اختلال نقص توجه و بیش فعالی داشته باشند؟
بیش فعالی یکی از رایج ترین اختلالات عصبی تحولی در کودکان است. عصبی تحولی یعنی در فرایند تحول که شامل مراحل شکلگیری نطفه در رحم مادر، هنگام تولد یا رشد در ادامه زندگی است، این اختلال شروع می شود و در طول زندگی فرد ادامه پیدا میکند. در اختلالات عصبی تحولی نقصهایی در مغز در حال رشد در اثر عوامل ژنتیک، پیش از تولد، حین تولد، مشکلات متابولیک و … ایجاد میشوند. نرخ شیوع آن 3% در کودکان 2-5 سال تخمین زده شده است.
تا قبل از سال 2013 کودکان زیر 7 سال تشخیص بیش فعالی دریافت نمی کردند اما ملاک های تشخیصی پس از آن تغییر پیدا کرد و همه کودکان زیر 12 سال می توانند این تشخیص را دریافت کنند. مطالعات زیادی نشان داده اند که علایم اختلال در سال های اولیه تولد نمایان می شوند اما با این وجود دستورالعمل های تشخیصی و درمانی کمتری برای این دوره سنی در مقایسه با کودکان 6 سال به بالا وجود دارد.
از طرف دیگر تشخیص در این دوره سنی کار بسیار سختی است چرا که نشانه های بیش فعالی با نشانه های کودک دارای رشد معمولی همپوشی پیدا می کند. بساری از کودکان با رشد معمولی در سنین پایین به دلیل عدم تکامل مغز سطح توجه پایینی دارند و همینطور علاقه زیادی به فعالیت بدنی و کشف محیط دارند. تمیز دادن این تحرک زیاد و توجه کم از پرتحرکی و کم توجهی که در اختلال نقص توجه و بیش فعالی مشاهده می شود کار دشواری است و نیاز به دقت بالینی زیاد و گزارش های دقیق دارد.
در سنین قبل از مدرسه معمول ترین نشانه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی، نشانه های بیش فعالی هستند که عبارتند از وجود 6 تا از 9 علامت زیر برای حداقل 6 ماه :
1-اغلب دستها و پاهایش بیقرار است و روی صندلی دائم تکان میخورد.
2- در موقعیتهایی که انتظار میرود بنشیند، اغلب صندلی خود را ترک میکند.
3- اغلب در موقعیتهای نامناسب، میدود یا از وسایل بالا میرود.
4- اغلب در انجام بی سر و صدا فعالیتهای تفریحی و بازی ناتوان است.
5-اغلب در حال حرکت است و به نظر میرسد موتوری او را به حرکت وامیدارد.
6- اغلب زیاد حرف میزند.
7- اغلب قبل از این که سؤال تمام شود، جوابها را میپراند.
8- اغلب در منتظر ماندن برای نوبت ناتوان است.
9- اغلب حرف دیگران را قطع کرده یا در کار دیگران مداخله میکند.
[برای اطلاعات بیشتر پست مقابل را مطالعه نمایید: گاهنامه بیش فعالوژی: برنامه روتین های روزانه]
.
اما این نشانه ها برای کودکان سن مدرسه یا بزرگتر از 6 سال بیشتر کاربرد دارد. برای قبل از 5 سالگی بهتر است به این نکته توجه شود که آیا رفتار از لحاظ رشدی متناسب با سن هست؟ توجه به نشانه های زیر برای کودک زیر 5 سال اهمیت دارد:
• با همبازی هایش پرخاشگرانه بازی می کند.
• بعد از چند دقیقه درگیر شدن در فعالیتی، علاقه به آن کار را از دست می دهد.
• به خاطر مداوم و بدون مهار دویدن، زیاد آسیب می بیند. درحالیکه به او گفته شده ندود.
• در انجام کارهای گروهی مشکل دارد.
• شرکت در مهمانی های و مراسم های بزرگ به خاطر رفتار های نامناسب و بدون کنترل او، سخت است.
[برای اطلاعات بیشتر پست مقابل را مطالعه نمایید: نشانه های اختلال نقص توجه و بیش فعالی ]
[برای اطلاعات بیشتر پست مقابل را مطالعه نمایید: چگونه با فرزندم در رابطه با تشخیص اختلال نقص توجه و بیش فعالی صحبت کنم ]