اختلال نقص توجه و بیش فعالی یک اختلال عصبی تحولی است که شیوع آن حدود 7 تا 14 درصد در جهان تخمین زده شده است (زینگ و همکاران، 2018). عصبی تحولی یعنی در طی دوره شکل گیری و رشد کودک، از شکم مادر تا بعد از زایمان، تغییراتی در مغز در حال رشد اتفاق می افتد که باعث متفاوت شدن عملکردهای مغزی فرد بیش فعال از فرد دارای رشد معمولی می شود.
این اختلال از 3 زیر مجموعه تشکیل می شود. دسته اول افرادی که هم علایم نقص توجه و هم علایم بیش فعالی را دارند. دسته دوم افرادی که فقط علایم نقص توجه دارند و بیش فعال نیستند که این حالت در دختران بیشتر از پسران است. دسته آخر هم افرادی که فقط علایم بیش فعالی دارند.
نشانههای نقص توجه عبارتاند از:
1-اغلب از توجه کافی به جزئیات ناتوان است و اشتباهاتی ناشی از بیدقتی مرتکب میشود.
2- اغلب از حفظ توجه بر روی تکالیف یا فعالیتها ناتوان است.
3- به نظر میرسد وقتی مستقیماً با او صحبت میشود، گوش نمیدهد.
4- اغلب دستورالعملها را کامل اجرا نمیکند. نمیتواند تکالیف درسی یا کارهای عادی و روزمره کامل انجام دهد. (این عدم انجام به دلیل رفتار مقابلهای یا نفهمیدن دستورات نیست.)
5- اغلب در سازماندهی تکالیف و فعالیتها ناتوان است.
6- اغلب از تکالیفی که نیازمند فعالیت ذهنی مستمر است اجتناب میکند، نفرت دارد یا در اقدام به آن مردد است. (مثل کاردستی در مدرسه یا تکالیف خانگی)
7- اغلب اشیاء لازم برای انجام تکالیف و فعالیتها را گم میکند. (مثل تکالیف درسی، مداد، کتاب یا وسایل آموزشی)
8- محرکهای بیرونی غالباً حواسش را به آسانی پرت میکند.
9- در فعالیتهای روزمره غالباً فراموشکار است.
[جهت کسب اطلاعات بیشتر پست مقابل را مطالعه نمایید: پرسشنامه غربالگری ADHD بزرگسالان (ASRS) ]
نشانههای بیشفعالی و تکانشگری عبارتاند از:
1-اغلب دستها و پاهایش بیقرار است و روی صندلی دائم تکان میخورد.
2- در موقعیتهایی که انتظار میرود بنشیند، اغلب صندلی خود را ترک میکند.
3- اغلب در موقعیتهای نامناسب، میدود یا از وسایل بالا میرود.
4- اغلب در انجام بی سر و صدا فعالیتهای تفریحی و بازی ناتوان است.
5-اغلب در حال حرکت است و به نظر میرسد موتوری او را به حرکت وامیدارد.
6- اغلب زیاد حرف میزند.
7- اغلب قبل از این که سؤال تمام شود، جوابها را میپراند.
8- اغلب در منتظر ماندن برای نوبت ناتوان است.
9- اغلب حرف دیگران را قطع کرده یا در کار دیگران مداخله میکند.
(راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی ویرایش پنجم، 2013)
[جهت کسب اطلاعات بیشتر پست مقابل را مطالعه نمایید: آیا فرزندم اختلال نقص توجه و بیش فعالی دارد؟ ]
منبع:
Xu, G., Strathearn, L., Liu, B., Yang, B., & Bao, W. (2018). Twenty-year trends in diagnosed attention-deficit/hyperactivity disorder among US children and adolescents, 1997-2016. JAMA network open, 1(4), e181471-e181471.
DSM-5 American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Arlington: American Psychiatric Publishing.