اختلال نافرمانی مقابله ای و اختلال بیش فعالی

تقریباً نیمی از والدینی که کودک بیش‌فعال دارند در مدیریت مشکلات رفتاری او مشکل دارند و چالش‌های زیادی را در زندگی هر روزه خود تجربه می‌کنند – اگرچه گاهی حتی یک کودک با رشد نرمال و با رفتارهای متناسب هم از انجام دستورات اجتناب می‌کند و پرخاشگری می‌کند، اما 40% کودکان بیش‌فعال اختلال نافرمانی مقابله‌ای (ODD) دارند. اختلالی که با خشم زیاد، انفجارهای فراوان خشم و تمایل به جر و بحث کردن و نایده گرفتن دستورات و درگیر شدن عمدی در رفتارهای آزار دهنده، خودش را نشان می دهد.  در واقع این کودکان وقتی وسط یک بحث و آشوب هستند، حال بهتری دارند. 

فشار کنار آمدن با یک کودک دارای اختلال نافرمانی مقابله ای کل خانواده را تحت تاثیر قرار می دهد و تاثیر منفی زیادی را در روابط بین پدر و مادر ایجاد می‌کند. معمولاً راهبردهای تربینی که برای کودکان با رشد نرمال جواب می دهد در مورد آن‌ها مؤثر نیست. 

کسی نمی‌داند چرا بین این اختلال و بیش‌فعالی این‌قدر رابطه نزدیکی وجود دارد. یک دلیل بیان شده این است که افراد بیش فعال تکانشگری دارند و نمی‌توانند تکانه‌هایشان را کنترل کنند اما در مورد افراد بیش‌فعال ناتوانی در کنترل تکانه‌ها عمدی نیست. شاید هم رفتارهای مقابله‌ای راهی برای کودک بیش‌فعال برای کنار آمدن با هیجانات منفی ناشی از این اختلال است. بعلاوه کودک بیش فعال اضطراب زیادی را تجربه می‌کند که می‌تواند این اضطراب را در قالب رفتارهای برون‌ریزی به نمایش بگذارد. همچنین کودکان بیش‌فعال می‌دانند تفاوت‌های زیادی در عملکرد با همسالان خود دارند. آن‌ها به جای اینکه احساس احمق بودن بکنند از مکانیسم دفاعی بی‌تفاوت بودن استفاده می کنند که این کار رفتارهای مقابله‌ای را دامن می‌زند.

[برای اطلاعات بیشتر پست مقابل را مطالعه نمایید: مدیریت رفتار چیست و چه کاربردی برای کودک بیش فعال دارد؟ ]

معمولاً کودکان بیش‌فعال تا قبل از 8 سالگی نشانه‌های نافرمانی مقابله‌ای را نشان می دهند و در کودکان بزرگتر به احتمال کمتری ایجاد می شود. اختلال نافرمانی می‌تواند منجر به اختلال سلوک در بزرگسالی و رفتارهایی مثل آتش زدن امکان، فرار کردن از خانه، دزدی کردن و.. شود. 

درمان این دسته کودکان معمولاً ترکیبی از دارودرمانی و آموزش والدین هست. قدم اول برای کودکان بیش‌فعال تحت کنترل در آوردن نشانه‌های بیش‌فعالی است. چون رفتارهای مقابله‌ای با استرس رابطه دارند باید منبع استرس را مدیریت کنید یعنی همان نشانه‌های بیش‌فعالی. 

دارو شروع مناسبی است اما همه مسیر نیست. اگر کودکتان مشکلات رفتاری کمی دارد می‌توانید خودتان با استفاده از دانشی که در حوزه مدیرت رفتار دارید به او کمک کنید اما در صورت شدید بودن نشانه‌ها حتماً از یک روانشناس کمک بگیرید. 

در آموزش والدین، آن‌ها یاد می‌گیرند چگونه در مقابل رفتارهای خوب و بد فرزند خود واکنش نشان دهند. نکته مهم این است که والدین رفتار بد فرزندشان را شخصی‌سازی نکنند و رفتاری آرام و دوستانه داشته باشند. هرگونه خشم از سمت والدین اوضاع را برای کودک می‌تواند بدتر کند.

[برای اطلاعات بیشتر پست مقابل را مطالعه نمایید: گاهنامه بیش فعالوژی: برنامه روتین های روزانه (دانلود فایل) ]